KANS- en/of RSI-klachten? 7 tips om een muisarm te voorkomen
Wist u dat zo’n 3,2 miljoen werkende Nederlanders te maken heeft met RSI-klachten (TNO, 2020)? RSI (Repetitive strain injury) en KANS (klachten arm, nek en schouder) zijn in principe dezelfde termen die we in de volksmond ook wel ‘muisarm’ noemen. Dat de term muisarm ingeburgerd is, doet eigenlijk geen recht aan het probleem, omdat de klachten meestal niet komen door het gebruik van de muis. In deze blog leggen we u meer uit over de oorzaken van RSI en KANS en geven wij u tips om het te voorkomen.

Oorzaken en symptomen bij RSI/KANS
Bij KANS/RSI gaat het vaak om fysieke klachten (tenniselleboog, pijnklachten in de arm, nek en schouder of klachten aan de pols en hand). De oorzaken zijn divers, maar komen vaak door een voortdurende eenzijdige belasting op een aantal spieren en gewrichten door het vaak herhalen van bepaalde bewegingen.
Andere factoren, zoals te weinig bewegen, werkdruk, werkhouding en werkplekinrichting kunnen ook een rol spelen. Wanneer er sprake is van een constant hoge werkdruk of veel stress, kunnen medewerkers de neiging hebben om door te werken. Zelfs als ze pijn beginnen te voelen.
KANS en RSI ontwikkelen zich geleidelijk. Ze sluipen er langzaam in. Het verloop is grofweg op te delen in drie fases. Hieronder noemen we de bijbehorende kenmerken en aandachtspunten:
Beginfase
In deze fase beginnen klachten zoals lichte pijn, tintelingen of een vermoeid gevoel in spieren en gewrichten. Deze symptomen treden vooral op tijdens specifieke activiteiten waarbij herhaalde, langdurige of onnatuurlijke bewegingen uitgevoerd worden. Denk hierbij aan typen, inpakken, knippen of tillen. De symptomen verdwijnen dezelfde dag of de volgende morgen met rust.
Belangrijk: Ingrijpen in deze fase is cruciaal om uitval en chronische klachten te voorkomen. Maatregelen zoals een werkplekonderzoek, aanpassingen in werkhouding en het plannen van voldoende pauzes kunnen verdere schadevoorkomen.
Gevorderde fase
In deze fase zijn de klachten duidelijker aanwezig, zelfs tijdens lichte activiteiten of in rust. Symptomen zoals aanhoudende pijn, stijfheid en krachtverlies beperken het dagelijks functioneren en de werkprestaties.
Belangrijk: Hier is een meer intensieve aanpak nodig, zoals gerichte coaching, fysiotherapie of een bemiddelingsgesprek. Preventie moet worden gecombineerd met behandeling om herstel te ondersteunen.
Blijvende fase
In deze laatste fase zijn de klachten permanent geworden en kunnen ze leiden tot langdurige uitval. De pijn is constant en kan gepaard gaan met beperkingen die zelfs eenvoudige taken onmogelijk maken.
Belangrijk: Hier ligt de focus op symptoommanagement en re-integratie. Ondersteuning zoals een re-integratietraject, ergonomische aanpassingen en loopbaanadvies kunnen nodig zijn om de medewerker weer aan het werk te helpen, indien mogelijk.
Omdat RSI/KANS uit verschillende aandoeningen bestaat, is niet precies aan te geven welke symptomen iemand moet hebben. Pijn, vermoeidheid en een verminderd gevoel in de armen, nek en/of schouder zijn in ieder geval sleutelsignalen. Verder kunnen de volgende symptomen voorkomen:
- tintelingen, stijfheid of krachtverlies
- minder bewegingsvrijheid
- hoofdpijn
Tips om KANS/RSI te voorkomen
Het voorkomen van RSI-/KANS-klachten is effectiever dan het behandelen ervan. Ga daarom aan de slag met deze 7 tips om KANS/RSI te voorkomen:
- Zorg ervoor dat medewerkers voldoende pauze nemen: 2 keer per uur even opstaan, een rondje lopen of de benen strekken is goed voor medewerkers. Het kort veranderen van omgeving is ook goed voor de creativiteit.
- Zorg ervoor dat medewerkers een optimale houding kunnen aannemen: juist door langdurig in dezelfde houding te zitten, kan RSI/KANS ontstaan. Let er dus op dat medewerkers niet te gespannen zitten en dat de werkplek juist is ingesteld.
- Zorg voor hulpmiddelen: er zijn allerlei hulpmiddelen op de markt om een werkplek ergonomisch te maken. Denk aan een ergonomische muis of een laptopstandaard.
- Doe oefeningen met elkaar: er zijn veel eenvoudige oefeningen die je op kantoor of thuis achter je bureau kunt doen om de spieren los te maken. Bewegingsarmoede en gebrek aan variatie in houding en beweging spelen meestal een rol bij het ontstaan van KANS/RSI.
- Verminder stress: stress zorgt voor spierspanning en dat kan leiden tot RSI/KANS.
- Zorg voor passende hulp: Perspectief kan helpen met verschillende diensten.
- Zorg ervoor dat medewerkers een gezonde levensstijl hebben: een gezonde levensstijl helpt ook om RSI te voorkomen. Denk aan voldoende slaap, gezonde voeding en regelmatig bewegen.
Meer informatie over RSI en KANS?
We hopen dat u na het lezen van deze blog de nodige inzichten heeft gekregen om RSI/KANS te voorkomen. Mocht u nog vragen of meer ondersteuning nodig hebben? Neem contact met ons op voor een gratis en vrijblijvend adviesgesprek.
Deze blog is geschreven door:

Denise Beuving
Communicatiemedewerker
.webp)
Cis Stoorvogel
Ergonomisch adviseur