De overgang op de werkvloer: impact en beleid
Elke vrouw komt een keer in de overgang, dus ook elke werkende vrouw. De hormonale veranderingen kunnen heel geleidelijk en harmonieus plaatsvinden, maar vaak (volgens onderzoek bij 80%) is de impact groter, zowel op lichamelijk als mentaal gebied. Het is daarom belangrijk om als werkgever aandacht aan dit thema te besteden.
Impact overgang
Het voorbeeld van Jacobien laat zien waarom aandacht voor dit thema belangrijk is. Jacobien zit in coaching bij Perspectief vanwege burn-out (haar werkgever is geen verzuimklant van Perspectief). De organisatie waar zij in loondienst werkt als creatief directeur is door haarzelf opgericht en heeft zich mooi ontwikkeld. In de periode van oprichting is Jacobien gescheiden, zij was toen 48. Ze werd bovenmatig emotioneel en kon ineens niet meer slapen. Dat weet ze aan de scheiding. Ze ging wel naar de huisarts met de vraag: ‘Zit ik misschien in de overgang?’ waarop de laconieke reactie was ‘Dat kunnen we pas meten als je erdoorheen bent’. Jacobien ploeterde verder met haar klachten, met name het slechte slapen bleef problematisch.
Tien jaar later neemt haar organisatie iemand aan om haar te ontlasten. Helaas overlijdt deze collega binnen drie jaar. Jacobien raakt helemaal ontregeld en moet zich een jaar later ziekmelden. Ze doet wat ze kan om te herstellen, volgt verschillende vormen van therapie, voor onder andere trauma en slapeloosheid. En ook coaching wordt ingezet. Dat is de enige begeleiding die haar elke keer een stapje verder helpt. Toch heeft ze het gevoel haar leven en creatieve vermogens kwijt te raken. Ze kan niet meer dealen met haar stressreacties. In overleg met de werkgever besluit ze na drie re-integratiepogingen afscheid te nemen.
Dan gaat Jacobien (inmiddels 63 jaar) opnieuw naar haar (nieuwe) huisarts en oppert de mogelijkheid van overgangsklachten. De huisarts acht dit plausibel en schrijft hormoontherapie voor. Al binnen twee dagen merkt Jacobien dat de deken van stress van haar is afgevallen. Gesprekken met haar werkgever waar ze altijd emotioneel werd, verlopen nu rustig. Voor een opdracht van haar loopbaancoach waarvan ze in paniek raakte, krijgt ze nu creatieve ideeën – en zet het meteen helder op papier. Ze is er zeker nog niet, maar de weg eruit is ingezet.
Realiteit is wel dat de werkgever een dragende medewerker is kwijtgeraakt. Jacobien gaat een financieel onzekere toekomst tegemoet. Het doet haar zeer dat ze haar stichting niet zelf heeft kunnen overdragen aan de volgende generatie. En ze ervaart het als heel pijnlijk dat die overgangsklachten 15 jaar van haar leven hebben beheerst zonder dat ze wist dat er iets aan gedaan kon worden.
Denk na over een beleid
Gelukkig zijn de consequenties niet altijd zo zwaar. Maar wanneer u in uw organisatie vrouwen heeft werken van 45 jaar of ouder, is het belangrijk om na te denken over beleid om hen te helpen inzetbaar te blijven. Zo voorkomt u situaties als hierboven. Vaak is het gesprek aangaan al een goede stap, in combinatie met goede voorlichting – want helaas weten veel vrouwen zelf ook maar weinig over de overgang.
Klachten overgang
Klachten die bij de overgang kúnnen optreden zijn onder andere opvliegers, slapeloosheid en stemmingswisselingen. Bovendien kampen veel vrouwen in de overgang met concentratie- en geheugenproblemen, depressieve of angstige gevoelens (zonder concrete aanleiding), prikkelbaarheid, een gejaagd of nerveus gevoel, vermoeidheid of lusteloosheid. Ook gewrichtspijn, spierpijn, hoofdpijn en hartkloppingen komen voor. Het is niet heel verrassend dat dit soort klachten invloed hebben op iemands inzetbaarheid.
Overgangsklachten worden door zowel huisartsen als bedrijfsartsen niet altijd herkend. Ze kunnen zelfs pas komen als een vrouw al jaren niet meer menstrueert. De ervaring van werkstress kan worden verergerd door overgangsklachten. In dit soort gevallen wordt vaak ten onrechte het stempel ‘burn-out’ gegeven, waardoor geen juiste behandeling plaatsvindt en waardoor deze behandeling niet bijdraagt aan inzetbaarheid van de werknemer. Betere bespreekbaarheid van de overgang helpt daarom onnodig verzuim te voorkomen alsook voortijdige uitstroom van waardevolle medewerkers.
Meer informatie over dit thema
Perspectief denkt graag met u mee over wat in uw situatie een goede aanpak kan zijn! Zo bieden wij onder andere de workshop 'omgaan met de overgang' aan. Neem contact op met Perspectief voor een gratis, vrijblijvend adviesgesprek. Dit kan via 0341-438700 of info@perspectief.eu. Wij helpen u graag verder bij het creëren van een vitale en veerkrachtige organisatie. Samen maken we uw organisatie beter!
Meer informatie over dit thema? Lees dan ook deze blog.
Deze blog is geschreven door:
Carine Coehoorn
Trainer, coach en auteur